اینترنت اشیاء به عنوان یک شبکه جهانی از رایانه

اینترنت به عنوان یک شبکه جهانی از رایانه‌ها و دستگاه‌های مختلف، امکان ارتباط و تبادل اطلاعات بین افراد و سازمان‌ها در سراسر جهان را فراهم می‌کند. با پیشرفت فناوری و افزایش تعداد دستگاه‌های متصل به اینترنت، مفهوم اینترنت اشیاء نیز به وجود آمده است. اینترنت اشیا (IoT) یک فناوری است که به میلیاردها دستگاه در سراسر جهان اشاره دارد. این دستگاه‌ها اکنون به اینترنت متصل شده‌اند و با یکدیگر داده‌ها را به اشتراک می‌گذارند. با ظهور تراشه‌های ارزان کامپیوتری و شبکه‌های بی‌سیم، همه چیز از قطعه کوچک گرفته تا هواپیمای بسیار بزرگ می‌توانند به بخشی از IoT تبدیل شوند. اضافه کردن حسگرها به این دستگاه‌ها، سطحی از هوشمندی دیجیتال را به آن‌ها اضافه می‌کند و امکان تعامل با سایر اشیا را بدون مداخله انسانی فراهم می‌کند. IoT، دنیای اطراف ما را هوشمند‌تر و واکنش‌گراتر و جهان دیجیتال و فیزیکی را با یکدیگر ادغام می‌کند. با توجه به رشد روزافزون تعداد دستگاه‌های متصل به اینترنت، به دنبال آن نیاز به پشتیبانی از امنیت و حریم خصوصی افراد و سازمان‌ها نیز بیشتر شده است. بنابراین، توسعه راهکارهای امنیتی برای محافظت از داده‌ها و دستگاه‌های متصل به اینترنت کی از دغدغه‌های در اجرای اینترنت اشیاء به حساب می‌آید.
در این محتوا می‌خواهیم که موضوع اینترنت اشیاء را بهتر بازگو کنیم و چالش‌های آن را مورد بررس قرار دهیم. پس با ما در پایه ریزان فناوری هوشمند همراه باشید.

تعریف اینترنت اشیاء به زبان ساده

اینترنت اشیا (Internet of Things) که به اختصار به آن IoT نیز گفته می‌شود، یک نوع فناوری گسترده‌تری نسبت سایر کامپیوترها و حتی موبایل‌های هوشمند است. امروزه اغلب انسان‌ها می‌دانند که اینترنت اشیا در حال تغییر و تحول در انواع عرصه‌های صنعتی، پزشکی، کشاورزی و غیره می‌باشد که این به نوبه خود بسیار حائز اهمیت است. به زبان ساده، اینترنت اشیا (IoT) یک فناوری است که به دستگاه‌ها و اشیاءی که با شبکه اینترنت متصل شده‌اند، اشاره دارد. این شبکه‌ای از دستگاه‌ها، سنسورها، کامپیوترها و اشیاء دیگری که وجود دارد با هم از طریق اینترنت متصل می‌شوند و از همان طریق، با یکدیگر و با کاربران در ارتباط هستند. این فناوری به عنوان یکی از مهم‌ترین تحولات دهه‌های اخیر در حوزه فناوری اطلاق می‌شود. IoT به کاربران امکان می‌دهد تا با استفاده از دستگاه‌های مختلف، از جمله تلفن همراه، رایانه شخصی، تبلت و سایر دستگاه‌های هوشمند، به اشیاء مختلف دسترسی داشته باشند. به عنوان مثال، یک کاربر می‌تواند با استفاده از تلفن همراه خود، دمای خانه خود را کنترل کند، یا با استفاده از یک سنسور هواشناسی، اطلاعات مربوط به آب و هوای منطقه خود را دریافت کند.

معرفی اینترنت اشیاء

عملکرد IoTاز لحاظ فنی چگونه است؟

شاید برای بیشتر افراد جای سؤال باشد که چگونه اینترنت IoT اطلاعات خود را رد و بدل می‌کند. البته این فرایند همچنان در حال پیشرفت است و متخصصان مربوطه دائم در حال راهی آسان و کاربردی برای این موضوع هستند. در حال حاضر، فرایند تبادل کردن در اینترنت اشیاء از طریق پروتکل‌های مختلفی همچون بلوتوث، وای‌فای، پروتکل MQTT و دیگر موارد انجام می‌شود که در هر صورت برای تبادل اطلاعات، هر شیء یک شناسه یکتا و آدرس IP مختص به خود را خواهد داشت. هرچند در ورژن 6 (IPV6) هیچگونه محدودیتی را نخواهیم داشت، پس با اتصال دستگاه‌ها به شبکه‌ی داخلی یا اینترنت، آن‌ها می‌توانند با یکدیگر داده رد و بدل کنند و در نهایت با هم تعامل داشته باشند. در این حالت، ارتباط بین دستگاه‌ها به صورت “ماشین و ماشین” برقرار خواهد بود و مودم‌ها، میکروپروسسورها و بردهای مختلف می‌توانند با هم به تبادل اطلاعات بپردازند. با توجه به اینکه تعداد دستگاه‌های متصل به اینترنت رو به افزایش است، نیاز به پردازش داده‌های بزرگ و پیچیده نیز افزایش می‌یابد. به همین دلیل، استفاده از سرورهای ابری که قابلیت پردازش داده‌های بزرگ را دارند، بسیار مهم است.

آینده بهتر با اینترنت اشیاء

از ابتدای ظهورش، اینترنت اشیاء به‌عنوان یکی از تکنولوژی‌های برتر و مهم در صنعت شناخته شده است. با توجه به رشد سریع آن، بسیاری از شرکت‌های پیشرو در این حوزه به‌دنبال بهترین عملکرد ممکن هستند و در حال ورود به این صنعت می‌باشند. براساس آمارهای ارائه شده، رشد اینترنت اشیاء در چند سال آینده بیشتر از هر عامل دیگری اتفاق خواهد افتاد. این نوع فناوری موجب عملکرد و کاهش هزینه‌ها مورد استفاده قرار خواهد گرفت و همچنین، با توسعه تکنولوژی‌های پیشرفته، مانند هوش مصنوعی و 5G، اینترنت اشیاء به‌طور قابل توجهی بهبود خواهد یافت. علاوه بر این، در آینده نه چندان دور IoT باعث تغییرات بزرگی در زندگی روزمره ما خواهد شد. مثلاً، با استفاده از سیستم‌های هوشمند خانگی، ما می‌توانیم خانه خود را به‌طور دقیق کنترل کنیم و به‌طور خودکار از مصرف انرژی صرفه‌جویی کاملی داشته باشیم. همچنین، در صنایع مختلف، با استفاده از سیستم‌های هوشمند، می‌توان به‌طور دقیق‌تر و بهینه‌تر به مدیریت و کنترل فرآیندهای تولید پرداخت. پس ما همچنان در پیشرو زندگی بهتر و کاملاً مدرن‌تری هستیم تا هرگونه خدمات و نیازی را بدون دغدغه به IoT بسپاریم.

تفاوت های IoT و IoE

IoT و IoE را با هم یکی نیستند!

IoE دو مفهوم متفاوت در حوزه تکنولوژی هستند. IoT به دستگاه‌های الکترونیکی متصل به اینترنت و قابل برنامه‌ریزی اشاره دارد، در حالی که IoE به ارتباط بین اشیاء و افراد و همچنین بین اشیاء و سیستم‌های دیگر مانند شبکه‌های انرژی و حمل و نقل اشاره دارد. به عبارت دیگر، IoE شامل IoT است، اما به مفهوم گسترده‌تری اشاره دارد و هدف آن ایجاد یک بستر شبکه‌ای یکپارچه برای تعامل بین اشیاء و افراد است.

چالش‌های امنیتی شبکه اشیاء

با توجه به رشد سریع IoT و افزایش تعداد دستگاه‌های متصل به اینترنت، امنیت و حریم خصوصی افراد و سازمان‌ها به چالشی بزرگ تبدیل شده است. در حالی که بسیاری از دستگاه‌های IoT دارای نقاط ضعف امنیتی هستند که می‌تواند مورد سوءاستفاده قرار گیرند، اما با توسعه فناوری‌های امنیتی، امیدواریم که بتوانیم به یک شبکه امن و قابل اطمینان دست یابیم. در همین راستا، برای حفظ امنیت در IoT، باید از روش‌های مختلفی استفاده کرد که یکی از راه‌های اصلی، استفاده از رمزنگاری برای حفظ حریم خصوصی داده‌ها و اطلاعات است. همچنین، بهینه‌سازی پروتکل‌های ارتباطی و توسعه پروتکل‌های جدید و امن می‌تواند به حفظ امنیت IoT کمک کند. اما با این حال، IoT همچنان با چالش‌هایی همچون نفوذ و سو استفاده مواجه است. برخی از اشیای اینترنتی می‌توانند موقعیت جغرافیایی ما را نیز رصد کرده و آن را پردازش کنند. این مسئله به تنهایی چندان نگران کننده نیست، اما وقتی کنترل شبکه‌های ارتباطی و کنترل سیستم‌های مورد استفاده‌ی ما به دست افراد سودجو و خرابکار بیفتد، IoT به شدت خطرناک خواهد بود و حتی آسیب‌های جبران‌ناپذیری به جوامع انسانی وارد سازد. به عنوان مثال، اگر چنین اتفاقی برای سیستم‌های یک بیمارستان اتفاق بیفتد می‌تواند بسیار مشکل‌زا و وحشتناک باشد.