امروزه بیشتر شرکت‌ها و کاربران با فناوری ابری، آشنایی کاملی دارند. تکنولوژی مبتنی بر ابری روز به روز در حال پیشرفت است که شرکت‌ها و سازمان‌های کوچک و متوسط از زیرساخت این فناوری برای سازماندهی اطلاعات خود استفاده می‌کنند. یکی از موارد مهم در این رابطه که همچنان کاربران زیادی را به خود جلب کرده است، فناوری رایانش ابری می‌باشد. قبل از به وجود آمدن Cloud Computing یا همان رایانش ابری، کسب و کارها مجبور بودند که تجهیزات مورد نیاز همچون سرورها را برای انجام کارهای خود خریداری کنند. در زمان گذشته بیشتر هزینه هزینه‌ها صرف تجهیزات و نگهداری اطلاعات در هارد دیسک‌ها متعددی می‌شد و دسترسی به این اطلاعات تا حدودی زمانبر بود. همچنین، خطرهای ناشی از فقدان داده، گم شدن و خطرهای دیگری را به دنبال خواهند داشت. بنابراین داشتن علم و استفاده از خدمات رایانش ابری برای تمامی مجموعه‌ها امری حیاتی به حساب می‌آید. البته باید بدانید که این تکنولوژی قابلیت‌های متعددی را در اختیار مشتریان قرار میدهد و باعث شده است که افراد بیشتری از این سرویس استفاده کنند و تعداد آنها به سرعت در حال افزایش است.
در این مقاله از پایه‌ریزان فناوری هوشمند، قصد داریم که به صورت مفصل مفهوم رایانش ابری را شرح دهیم.
منظور از رایانش ابری چیست؟
رایانش ابری یا اصطلاح Cloud Computing، یکی از روش‌های ارائه سرویس‌های محاسباتی می‌باشد که شامل سرورها، فضای ذخیره‌سازی، پایگاه‌های اطلاعاتی، تجزیه‌و‌تحلیل‌ها و اطلاعات است. البته باید در نظر داشته باشید که تمامی این موارد ازطریق اینترنت به کاربران ارائه می‌شود. در واقع، رایانش ابری این امکان را فراهم می‌کند تا بدون نیاز به داشتن سخت افزار و نرم افزارهای پیچیده، از خدمات محاسباتی با کیفیت بالا و قابل اعتماد بهره‌مند شوند. این فناوری به این صورت هستش که به جای ذخیرسازی و نگهداری داده‌ها روی هارد دیسک و یا دستگاههای لوکال، امکان ذخیره سازی را از راه دور فراهم می‌کند. به زبان ساده‌تر، با استفاده از این فناوری شما می‌توانید در زمان و مکان دلخواه فقط با استفاده از اتصال به اینترنت به داده‌ها و برنامه‌ها نرم‌افزاری دسترسی داشته باشید. البته یکی از دلایل نام‌گذاری رایانش ابری این است که دسترسی به اطلاعات را ازطریق فضای ابری یا فضای مجازی امکان‌پذیر می‌کند.
رایانش ابری شامل سه لایه اصلی است: لایه زیرساخت، لایه پلتفرم و لایه نرم افزار. لایه زیرساخت شامل تمام منابع فیزیکی مانند سرورها، شبکه‌ها و ذخیره سازی است. لایه پلتفرم شامل سیستم عامل، مجموعه‌ای از ابزار توسعه و مدیریت است. در نهایت، لایه نرم افزار شامل برنامه‌های کاربردی است که بر روی پلتفرم اجرا می‌شوند.
آشنایی با رایانش ابری
چگونگی عملکرد رایانش ابری
همانطور که بیان کریم، در رایانش ابری، منابع محاسباتی مانند سرورها، ذخیره‌سازی، شبکه‌ها و نرم‌افزارها به صورت مجازی ارائه می‌شوند که در اصل مکانی غیر متمرکز برای اشتراک‌گذاری اطلاعات از طریق شبکه را ارائه میدهد. در این خصوص، هر برنامه ابری دارای یک میزبان می‌باشد که مسئول نگهداری از مراکز داده عظیمی از امنیت، ظرفیت ذخیره سازی و تحلیل داده‌های مورد نیاز برای تمامی داده‌های که کاربران به ابر ارسال می‌کنند. به عبارت پیشرفته‌تر، فناوری ابری از طریق مراکز داده کار می‌کند. این یعنی به جای فضای ذخیره سازی دستگاه موبایل یا سیستم، تمامی اطلاعات در سرورهای مجازی قرار گرفته می‌شود. در رایانش ابری، سرویس‌دهنده‌ها به کاربران خود، منابع محاسباتی و ذخیره‌سازی را به صورت مجازی ارائه می‌دهند. به این ترتیب، کاربران می‌توانند به سادگی، به تعداد منابع مورد نیاز خود دسترسی پیدا کنند و بدون نگرانی از نگهداری و پشتیبانی سخت‌افزار و نرم‌افزار، از آنها استفاده کنند. مزیت استفاده از این فناوری این هستش که سرورهای مجازی به مراکز داده بزرگی اتصال می‌کنند که زر ساختی برای محافظت از حملات شبکه را دارند.
3 سرویس اصلی و مهم رایانش ابری
سه سرویس مهم در این فناوری وجود دارد که در‌ادامه، شما را با این سرویس‌ها بیشتر آشنا می‌کنیم.
1- نرم‌افزار به‌عنوان سرویس (SaaS):
در این نوع سرویس، برنامه‌های کاربردی به صورت کامل و آماده ازطریق اینترنت دراختیار کاربران قرار می‌گیرند و نیازی به دانلود و نصب آنها بر روی کامپیوتر کاربران نیست. استفاده از این سرویس، به کاربران کمک می‌کند تا در مدت زمان کوتاهی به نرم‌افزار مورد نظرشان دسترسی پیدا کنند. تعمیر، نگهداری و عیب‌یابی این سرویس به صورت کامل بر عهده شرکت ارائه‌دهنده رایانش ابری است. یکی از مثال‌هایی که این نوع سیستم در آن به کار می‌رود، Microsoft Office 365 است.
2- زیرساخت به‌عنوان سرویس (IaaS):
در این مدل، سرویس‌دهنده‌ها، از طریق شبکه اینترنت، منابع محاسباتی و ذخیره‌سازی را به سازمان‌ها ارائه می‌دهند. در سرویس‌های زیرساخت، سرویس‌دهنده‌ها مانند ارائه دهندگان خدمات IaaS، تجهیزات سخت‌افزاری، سیستم‌عامل و نرم‌افزارهای مورد نیاز را در مراکز داده خود قرار می‌دهند و به صورت خودکار ارائه می‌دهند. همچنین، برخی از ارائه دهندگان سرویس‌های زیرساخت، وظایف نگهداری و پشتیبانی سیستم‌ها را نیز بر عهده دارند.
3- پلتفرم به‌عنوان سرویس (PaaS):
یک کسب‌وکار در حال توسعه نرم‌افزار جدید ممکن است از IaaS برای ایجاد محیط آزمایشی قبل از راه‌اندازی آن استفاده کند. به طور کلی، با بکارگیری از سرویس IaaS، کاربران در مرحله اول کاری خود نیازی به خرید نرم‌افزار یا سرور ندارند و می‌توانند این منابع را در سرویس برون‌سپاری و براساس تقاضا تهیه کنند. نمونه‌های معروف سیستم IaaS شامل IBM Cloud و Microsoft Azure هستند. همچنین، PaaS با ارائه یک ابر خصوصی به عنوان نرم‌افزار یا وسیله‌ای در فایروال مشتری، به طور معمول در دیتاسنتر محل کار خود تحویل داده می‌شود.
مزایای استفاده از رایانش ابری
نقاط مثبت و ضعف رایانش ابری
قطعاً هر فناوری دارای مزایا و معایب مختص به خود می‌باشد که این مورد در فناوری ابری هم صدق می‌کند. به همین دلیل، در این قسمت می‌خواهیم که مزایا و معایب آن را بیان کنیم:
1- مزایا
– هزینه کمتر: قبل از اینکه این فناوری به وجود بیاید، شرکت‌ها برای اطلاعات خود به خرید و نگهداری فناوری و مدیریت پر هزینه ملزم بودند. در حال حاضر این فناوری باعث کاهش هزینه‌های سرور، نگهداری و تعمیرات مربوط به سخت‌افزار و نرم‌افزار می‌شود.
– قابلیت مقیاس‌پذیری: رایانش ابری به کاربران این امکان را میدهد که به راحتی منابع خود را افزایش دهند یا کاهش دهند، بدون نیاز به خرید سرور جدید یا تغییرات در سخت‌افزار و نرم‌افزار.
– دسترسی آسان: امروزه مسئله اصلی در هر قسمتی از کسب و کارها، نوع دسترسی هستش که در ابری هر شخصی می‌تواند به سرویس‌های خود از هر جای دنیا با هر دستگاهی وصل به اینترنت هستند، بدون نیاز به دسترسی فیزیکی به سرورها.
– بکاپ‌گیری: این بدان معناست کاربران با استفاده از خدمات رایانش ابری، به راحتی می‌توانند به ایمیل و فایل‌های خود از هر کامپیوتر دسترسی پیدا کنند و فایل‌هایشان را با سرویس‌های مانند Dropbox و Google Drive ذخیره کنند. و همچنین، امکان بک‌آپ‌گیری از خود را دارند.
2- معایب
– یکی از معایب اصلی که همیشه مورد نگرانی بیشتر کسب وکارها بوده است، مربوط به مسائل امنیتی می‌باشد. در این خصوص، برای نگهداری از اطلاعات باید از رمزنگاری استفاده شود؛ هرچند از بین رفتن کلید رمزنگاری موجب ناپدید شدن داده خواهند شد.
– مانند هر نوع از فناوری دیگر، یادگیری برای کارکنان و مدیران وجود دارد؛ اما باتوجه به اینکه بیشتر افراد از طریق یک پورتال به این سیستم دسترسی دارند، امکان اشتباهات غیر عمدی وجود دارد.
